Osteoporoz xəstələrinin əsas şikayəti nədir?

Osteoporoz Xəstələrinin Əsas Şikayətləri: Səbəblər, Simptomlar və Müalicə Yolları

Osteoporoz sümük toxumasının sıxlığının azalması və kövrəkləşməsi ilə xarakterizə olunan xroniki skelet xəstəliyidir. Bu xəstəlik uzun müddət simptomsuz irəliləyə bilər, lakin zamanla ciddi fəsadlara yol aça bilər. Osteoporoz xəstələrinin əsas şikayəti sümük sınıqları və bununla əlaqəli ağrılardır. Xüsusilə, onurğa, bud və bilək sümüklərində baş verən sınıqlar xəstələrin həyat keyfiyyətinə əhəmiyyətli dərəcədə təsir edir.

Osteoporoz Xəstələrinin Əsas Şikayətləri

1. Onurğa Ağrıları və Deformasiyalar
   Osteoporozun ilk və ən çox yayılmış simptomlarından biri onurğa sütununda baş verən ağrılardır. Sümük sıxlığının azalması nəticəsində fəqərələrdə mikro sınıqlar meydana gəlir ki, bu da davamlı bel və kürək ağrılarına səbəb olur. Ağrı, xüsusilə uzun müddət oturduqda və ya ayaq üstə qaldıqda artır. Bəzi hallarda fəqərələrin çökməsi nəticəsində boyda qısalma və qamət pozğunluqları da müşahidə edilir.

2. Sınıq Riski və Onun Nəticələri
   Osteoporozun ən ağır fəsadı sümük sınıqlarıdır. Xüsusilə, yüngül travmalar və hətta spontan hərəkətlər belə sümük sınıqlarına səbəb ola bilər. Bud sümüyünün sınığı yaşlı xəstələrdə ciddi hərəkət məhdudiyyətinə və uzunmüddətli yataq rejiminə səbəb ola bilər. Bu isə ağciyər infeksiyaları və tromboz kimi ikincili fəsadların yaranma riskini artırır.

3. Hərəkət Məhdudiyyəti və Əzələ Gücsüzlüyü
   Osteoporoz xəstələri tez-tez hərəkət zamanı çətinlik çəkdiklərini bildirirlər. Sümüklərin zəifləməsi və ağrı səbəbindən xəstələr fiziki aktivlikdən çəkinirlər ki, bu da əzələ zəifliyinə və daha yüksək yıxılma riskinə gətirib çıxarır. Xüsusilə yaşlı insanlarda bu, müstəqil həyat tərzinin itirilməsi ilə nəticələnə bilər.

4. Boyda Qısalma və Qamət Dəyişikliyi
   Osteoporoz xəstələrində fəqərə sınıqları nəticəsində boyun qısalması və kürəyin önə doğru əyilməsi müşahidə edilə bilər. Bu, xəstənin ümumi görünüşünə və özünəinamına da mənfi təsir göstərir.

Osteoporozun Diaqnozu və Müalicəsi

Osteoporozun diaqnozu sümük mineral sıxlığını ölçən DEXA (Dual-Energy X-ray Absorptiometry) skaneri vasitəsilə qoyulur. Erkən diaqnoz xəstəliyin ağırlaşmasının qarşısını almaq üçün vacibdir.

Müalicə və Profilaktika:

• D vitamini və kalsium qəbulu – Sümük sağlamlığını qorumaq üçün əsas faktorlardan biridir.
• Fiziki aktivlik – Xüsusilə, müqavimət məşqləri və gəzinti sümük möhkəmliyini artırır.
• Dərman müalicəsi – Bifosfonatlar, denosumab və digər osteoporoz əleyhinə preparatlar sümük rezorbsiyasını azaldır.
• Yıxılmaların qarşısının alınması – Ev mühitində təhlükəsizlik tədbirləri görmək, düz ayaqqabı geyinmək və balans məşqləri etmək tövsiyə olunur.

Nəticə

Osteoporoz xəstələrinin əsas şikayəti ağrı və sümük sınıqları ilə bağlıdır. Xəstəlik gec mərhələlərdə ciddi fəsadlara yol aça bilər, buna görə erkən diaqnoz və müalicə vacibdir. Kalsium və D vitamini qəbulu, fiziki aktivlik və uyğun dərman müalicəsi xəstəliyin inkişafının qarşısını almaqda mühüm rol oynayır. Osteoporozla mübarizə aparmaq üçün həyat tərzi dəyişiklikləri və profilaktik tədbirlər görmək vacibdir.